Minggu, 02 September 2018

Ayo migunaake basa jawa



             

                                           Ayo migunaake basa jawa
                                                (dening:Elza dian siswanto)


          Ayo prakanca padha migunaake basa jawa dadi basa saben dina. Basa jawa iku basa sing numindakne unggah ungguh paling sopan. Ora kaya basa sing liya, basa jawa iki wae di bagi 4 unggah ungguh yaiku sing pertama basa ngoko lugu, ngoko alus, krama lugu, lan krama alus. Yen disawang wae saka runtutan e mau, wis ketok yen basa jawa iku pancen ndhuweni tata cara basa sing akeh lan apik.

          Tapi sakiki basa jawa awit ditinggalne, embuh perkara apa sing ndadeake akeh masyarakat sing wegah nggawe basa jawa. Contoh e wae ngene, sakiki ora jarang maneh sekolah-sekolah ing lemah jawa iki sing ngilangi pelajaran basa jawa, pelajaran basa jawa uga  diganti pelajaran liya kayata, tata boga utawa tata busana lan sapanunggalane. Apa sing nyebabake kaya ngunu mau? Apa basa asli budaya jawa iku ngisinke? Opo di anggep ora gaul?. Terus contoh liyane yaiku para kaluarga enom ing jaman sakiki. Para wong tua sakiki wis mbiasakne anggota kaluargane migunaake basa sakliyane basa jawa. Contoh e wae yaiku basa indonesia lan basa inggris. Wong wong mau mikir yen kaluargane padha nggawe basa indonesia utawa basa inggris dadi basa saben dinane di anggep gaul,modern. Oleh wae migunaake basa indonesia utawa basa inggris ing jaman globalisasi kaya sakiki. Tapi apa perlu nganti ninggalake basa asli suku jawa? Banjur kepriye kelestarian e basa jawa yen para generasi muda wae ora gelem migunaake basa jawa sing apik lan bener?. Yen ana sing migunaake basa jawa mesti basa sing ngoko lugu. Apa maneh basa ngoko lugu sing diisani para muda sakiki mau digawe bebasan marang wong sing luwih tua? Sing kudune dihormati lan diajeni? Apa sopan? Rasane ora pantes yen para wong  jawa ora ngerti basa ne dhewe. 

          Sakiki  tugas e para generasi mudha penerusing bangsa, ayo kita bareng bareng nglestarikne basa jawa sing wis awit ilang iki. Kita kudu ndhuweni rasa nasionalisme sing akeh kanggo budaya kita, khusus e budaya jawa. Mung bisa nggawe cara iki kita ngajeni perjuangane para pejuang sing wis ngorbanke jiwa ragane kanggo kita kabeh.

Geguritanku










Peteng
Dening: elza dian siswanto

 Titik titik iku bali maneh dadi larik kang padhang njingglang
Dadi siji
 Dadi larik kang siap nggulingake donyaku
Ibarat pecut e para koloni landa
Kejem? Malah isa luwih 10x lipat saka tembung sing diarani kejem
                                Lara, tangis,sedhih
                                Luh mbrebes mili saka mripatku
                                Apa maneh tembung bungah,
                                Nyebarne secentimeterlambe ku wae aku ora bisa
                                Banjur nganti kapan?
                                Aku mung bisa takon,
                                Pitakon sing ora bakalana wangsulane
                                Mung angen,
                                Mung misteri,
                                Apa mung dadi mitos?
                                Terus wae atiku rasane ambyar
Duh gusti, napa kula saget?
Napakula saget nglampahi kahanan ingkang kados mekaten?
Kula ngertos
Kula mangertos menawi katresnan lan asihe panjenengan
Mboten bakal wonten rampunge marang kula
Nanging kula inggih mangertos gusti,
Kula namung cah wadon sing ringkih
Sing sagete namung ngresula kalih nyuwun pikantuk mawon
                                Manungsa napa kula  niki Gusti?
                                Manungsa kang kebeg dosa
                                Nyuwun pangapunten, Gusti
                                Ya Allah Yaa Rabb
                                Kula nyuwun agunging samudra pangaksami







                                                                              Wangsulan
dening : Elza Dian Siswanto
Siji tambah siji loro
Loro tambah sanga sepuluh
Ibarat langit karo bumi
Ibarat wong kerdil karo tembok beton
Isine mung beda
Isine mung saru
                                Akusing dudu sapasapa
                                Apamaneh ndhuweni gedhung sing dhuwur dhuwur kae,
                                Mikir sesok madhang apa ae aku isih bingung
                                Apamaneh kok sandhingne sliramu
                                Sacuil o ae aku ora ana apa apane
Apa aku isih pantes?
Nyandhingjejer marang sliramu
Dadi panglebur sukacitamu
Saben awan saben wengi
Mung sliramu sing dak pikir
Nganti kapan aku dadi wong sing ora ndue isin?
Nanging, apa sliramu yo ngrasaake apa sing dak rasaake
Apa asline sliramu yo isin karo kahanan ku iki
                                Nanging aku uga isin pingin sateruse marang sliramu
                                Nganti aku lan sliramu bareng bareng dadi wong sukses
                                Sakiki aku ngerti apa wangsulane angenku,
                                Aku bakal terus nyandhing sliramu
                                Tanpa ndeleng sapa aku sapa kowe
Mugiya kita tetep kaya mengkene
Nganti sateruse
Mugiya tetep dadi sahabat
Mugiya tetep dadi sadulur
Nganti teka mangsa peteng e bebrayan ing donya iki








Tikus Nagari
dening : Elza Dian Siswanto  

Umpamane iwak awakmu dadi ri
Umpamane pit motor awakmu dadi keluk e
Umpamane panganan awakmu dadi ampase
Ura cukup kuwi mestine ngibaratne,
Manungsa sing tega,
 Tega ngapusi rakyat
                                Janjine kae arep amkmurke rakyat,
                                Nanging apakasunyatane?
                                Nambah mlaratake rakyat to?
                                Kuwi sing diarani pemimpin?
Sing isane mung koar koar ning son gedhe kae,
Sing isane ndhangak mendhuwur,
Nyunggi kasombongan
                                Dhelengen rakyatmu kae, pak, buk !
                                Sing isih arang ngrasakne wareg
                                Sing isih arang ngrasakne sekolah
                                Sing ora sakitik sing mati gara gara
                                Ora bisa ngempet luwe saking suwine
Arta sing kudune gawe dheweke
Malah kok gawe seneng seneng
Nuruti kabeh napsumu
                                Panjalukku mung siji,sadar!
                                Kabeh kabungahan ing donya iki mung apus apus
                                Kudu isa ngempet napsu
                                Ana wong sing luwih angel saka kita
                                Rakyatmu ra butuh janji!
                                 Nanging butuh bukti

Resensi Buku "Fatmawati Sukarno: The First Lady"

                     Resensi Buku "Fatmawati Sukarno: The First Lady"

 

 

                    

 

 

 

Judul Novel : Fatmawati Sukarno, The First Lady

Sumber : Perpustakaan UNY

Penulis : Arifin Suryo Nugroho Penerbit Ombak, Yogyakarta

Tahun : 2010

Tebal : 278 halaman

 

Merah Putih, merupakan bendera Indonesia yang mengidentitaskan kebang-sanegaraannya. Lebih dari itu, bendera yang bermakna semiotik-filosofis berani dan suci itu menjadi sebuah lambang kebanggaan warga negara Indonesia. Sejarah kemerdekaan Indonesia pun terukir di balik warna merah dan putih tersebut. Sejarah kemerdekaan Indonesia tecermin pula pada penjanjian bendera pusaka tersebut.

Persiapan kemerdekaan di rumah Soekarno penuh dengan keterbatasan, misalnya perlengkapan. Kejar-mengejar dengan Jepang, yang kalah perang, membuat pejuang saat itu panik sehingga tak sempat memikirkan hal-hal kecil, salah satunya menyiapkan bendera merah putih. Ceritanya, saat naskah proklamasi akan dibacakan, para pemuda kebingungan mencari bendera. Kegaduhan ini didengar seorang wanita  yang saat itu sedang melangkah keluar di dekat pintu. Langkahnya pun berbelok menuju kamarnya untuk mengambil bendera. Kain berwarna merah putih itu ia berikan kepada seseorang yang berdiri di depan kamarnya.

 

Adalah Fatmawati, seorang perempuan Indonesia yang menjahit bendera tersebut sehingga pada 17 Agustus 1945, proklamasi kemerdekaan Indonesia dimeriahkan dengan pengibaran bendera. Meskipun bendera tersebut tidak sesuai dengan standar ukuran bendera yang seharusnya, kain dua warna yang terjahit menjadi satu itu kemudian menjadi bendera yang sangat disakralkan oleh bangsa Indonesia. Nama Fatmawati pun tercatat dalam sejarah sebagai wanita penjahit bendera pusaka.

Jasa Fatma tidak sekadar menjahit bendera. Sebagai ibu negara pertama Indonesia atau yang lebih dikenal dengan sebutan first lady, dia harus mendampingi Bung Karno menjalin lobi dengan negara-negara lain. Tak jarang ia melakukan sesuatu untuk mengisi acara dalam kunjungan kenegaraan. Salah satunya, ketika berkunjung ke Pakistan, Fatma, yang pandai membaca Al-Quran, melantunkan ayat-ayat suci dalam salah satu perjamuan.Bertemu dengan para pemimpin negara lain, Fatma ingin tampil layaknya ibu negara. Saat melakukan kunjungan ke India, Fatma meminjam perhiasan istri sekretaris negara. Keadaan saat itu memang memprihatinkan, tapi Fatma berusaha semampunya memerankan posisi ibu negara. Istri ketiga Bung Karno itu juga kerap memasak untuk tamu-tamu negara. Salah satunya ketika menjamu Presiden Amerika Serikat FYanklin D. Roosevelt. Ibu Negara Abang Sam saat itu, Eleanor Roosevelt, memuji sate ayam buatan Fatma.

Fatma lahir di Pasar Malro, Bengkulu, 5 Februari 1923. Dia anak Hassan Din dan Siti Chadijah, keduanya aktivis Muhammadiyah. Hassan lebih dulu kenal Bung Karno. Ceritanya, ketika Bung Karno diasingkan ke Bengkulu, Hassan melobi Bung Karno untuk mengajar di sekolah Muhammadiyah. Tawaran itu diterima sampai akhirnya Fatma diangkat menjadi anak angkat Bung Karno dan Inggit, istrinya.Saat Fatma akan dilamar oleh seorang pemuda, dia meminta pertimbangan kepada Bung Karno. Namun bukan nasihat yang didapatkan, melainkan ungkapan rasa cinta Bung Karno kepada Fatma. "Fat, terpaksa aku mengeluarkan perasaan hatiku padamu. Begini Fat. Seharusnya aku sudah lama jatuh cinta padamu sejak pertama kali aku bertemu denganmu, waktu kau ke rumahku dahulu pertama kali," begitu diucapkan Bung Karno.

Rupanya Fatma menaruh perasaan yang sama kepada proklamator itu. Perbedaan usia yang jauh tidak membuat keduanya meredam rasa cinta. Situasi itu memicu pertengkaran Bung Karno dengan Inggit, yang kemudian berakhir dengan perceraian. Selanjutnya, Bung Karno menikahi Fatma. Tapi ia tidak hadir langsung saat akad nikah itu di Bengkulu, melainkan mengutus wakil. Sebab, saat itu Bung Karno di Jakarta sibuk menggalang kemerdekaan.Setelah pernikahan itu, Fatma dan keluarga diboyong ke Jakarta. Keduanya dianugerahi lima anak Guntur, Megawati, Rachmawati, Sukmawati, dan Guruh.

Arifin Suryo Nugroho, melalui bukunya berjudul Fatmawati Sukarno; The First Lady, menguraikan biografi sang penjahit bendera tersebut dengan ulasan yang menarik. Fatmawati, seorang wanita asli Indonesia yang telah berjasa menjahit bendera pusaka tersebut, merupakan perempuan penting dalam sejarah kemer-dekaan Indonesia.

Fatmawati sebagai ibu negara setelah Soekarno dipilih menjadi presiden Indonesia yang pertama, dengan setia mendampingi sang suami tersebut. Hingga akhirnya, prahara rumah tangga pun terjadi. Kehadiran Hartini telah mengguncang rumah tangga Soekarno-Fatmawati. Hingga akhirnya Fatmawati memilih keluar dari istana dan hidup menyendiri tanpa Soekarno. Meski demikian, cinta Fatmawati terhadap Soekarno tidaklah sirna. Begitu juga dengan cinta Soekarno kepada Fatmawati, hanya saja telah terbelah kepada Hartini yang kemudian menyusul Haryati, Yurike, dan Naoko Nemoto atau Ratna Sari Dewi.

Semenjak itu, Fatmawati hidup tanpa sosok suami di dalam rumahnya meskipun status pernikahannya belumlah terputus atau diceraikan. Namun, Fatmawati yang bersikap an-tipoligami tetap berkeras kepala untuk tidak kembali lagi ke istana. Hingga akhirnya situasi politik di Indonesia pun kacau dan banyak fitnah.

Soekarno sebagai presiden pikirannya terforsir oleh situasi politik yang kacau tersebut sehingga sangat menyibukkan dirinya. Kekacauan itu melonjak pada klimaksnya ketika Soekarno dikudeta oleh Soeharto dengan legitimasi Surat Perintah Sebelas Maret (Supersemar). Mulai saat itu, kesehatan Soekarno pun terus menurun dan mengantarkannya ke gerbang ajal.

Kepergian Soekarno menjadi tekanan dan pukulan bagi Fatmawati. Meskipun cinta Soekarno telah terbelah, Fatmawati masih menaruh rasa cinta pada sang proklamator kemerdekaan Indonesia tersebut. Dengan membaca buku ini, pembaca diajak untuk mengulas biografi Fatmawati yang pernah menjadi first lady di Indonesia. Dari biografi tersebut, banyak pelajaran yang dapat diambil tentang sosok Fatmawati dan selebihnya sejarah Indonesia dari masa penjajahan Belanda, Jepang, hingga setelah kemerdekaan. Selain itu, para pembaca akan dikenalkan dengan sejarah Indonesia yang dibaca dari sisi Fatmawati sebagai pemeran utamanya.

Tidak banyak sejarah yang mengupas Fatmawati. Tapi buku Fatmawati Sukarno The First Lady mampu menyajikan cerita lebih lengkap tentang ibu negara itu. Pembaca akan menemukan cerita-cerita baru tentang Fatma dan hubungannya dengan Soekarno. Penulis buku, Arifin Suryo Nugroho, mampu merangkai kehidupan Fatma dari kecil sampai meninggal.Meski sumber buku berasal dari buku sejarah, berita media, dan catatan pribadi, tapi penulis mampu meramunya menjadi cerita yang menarik. Penulis berhasil menyelipkan kutipan-kutipan asli di antara cerita itu. Beberapa kutipan cukup pas dihadirkan, namun beberapa di antaranya terlampau panjang. Misalkan kutipan saat Rachmawati kecewa terhadap Fatma, yang melarang mengenakan gaun pemberian Hartini, istri keempat Soekarno.Buku ini cukup enak dibaca dan tidak bertele-tele. Meski demikian, beberapa isinya hampir kehilangan fokus tentang Fatma. Misalkan saat penulis menerangkan tentang lagu Natal Sttile Nacht, yang mengiringi Fatma berperan sebagai Bunda Maria di sekolahnya. Meski tidak banyak, seharusnya penulis membersihkan cerita-cerita mengganggu ini.

 

Sumber : Novel Fatmawati Soekarno ( Perpustakaan UNY)